op. 2a Quaestiones supra libros quattuor Physicorum

data: script. 1237-1250: Hackett (1997c), 316.

alii tituli:

Quaestiones supra libros quatuor Physicorum Aristotelis – Questiones alterae supra libros quattuor Physicorum Aristotelis

catalogi:

n.7: [Lohr (2010), 143b]
Hackett 1997c, 316

 

editiones

OHI.8, 1-266.

mss.

fols. 1-5: “Le premier feuillet offre la liste de questions dans lesquelles on peut décomposer les premiers livres de la Physique d’Aristote. En lettres rouges: Incipiunt quaestiones naturales, et primo quaestiones libri Physicorum Aristotelis.” [Cousin (1865), 409].
Primo quaeritur circa librum Physicorum, et est prima quaestio utrum corpus mobile potest esse subjectum hujus scientiae.
Secunda quaestio potest esse utrum ista scientia sit separata ab aliis scientiis spiritualibus, etc.
Tertio quaeritur utrum universum sit ingenitum, secundum opinionem Melissi.
Quarto quaeritur utrum finitum sit infinitum.
Quinto quaeritur utrum sit immobile.
Sexto quaeritur utrum accidens sit, id quod vere est.
Sicut autem physici dicunt: duo modi sunt etc. Hic primo quaeritur utrum rarum et densum sunt principia in natura, secundum positionem quorumdam. Secundo quaeritur utrum magnum et parvum sint principia naturae. Tertio quaeritur utrum calidum et frigidum sint principia naturae. Quarto quaeritur quae istarum qualitatum vel dispositionum, scilicet rarum et densum, calidum et frigidum, sint priores. Quinto quaeritur utrum elementa sint principia. Sexto quaeritur utrum mixtum vel chaos sint principia, secundum Anaxagoram. Septimo quaeritur utrum quidlibet fiat ex quolibet, secundum propositionem quorumdam physicorum. Octavo quaeritur utrum sit ponere latitudinem formarum, sicut quidam posuerunt. Nono quaeritur de hoc quod dicit in littera quod totum simile est partibus. Decimo quaeritur utrum corpus per continuam resecationem et resolutionem suarum partium ab ipso possit consumi.
“Jusqu’ici, comme on le voit, les questions sont numérotées. Depuis elles ne sont plus indiquées que de la manière suivante:
Utrum continuum dividitur in infinitum.
Utrum principia necessario sint in natura.
Utrum principia naturae sint prima.
Utrum sint opposita.
Utrum principia naturae fiant ex alterutris, quod negat in littera Aristoteles.
Utrum in natura contrariorum ex contrario fiat contrarium.
Utrum in artificiali generatione ex contrario fiat contrarium.
Utrum universale notius sit secundum intellectum.
Utrum ratio vel intellectus sit universalis tantum et sensus particularis.
Utrum principia naturae sint finita vel infinita, et utrum sint unum et multa.
Utrum ex non substantiis fit substantia.
Utrum ad patiendum sufficiens est unum, scilicet materia vel subjectum.
De vero principio naturae quod est forma, utrum generetur in materia.
Utrum generetur successive vel subito.
Utrum sit una prima forma sicut una prima materia.
Utrum privatio est principium in natura.
Utrum privatio sit forma vel solummodo carentia formae.
Utrum necesse sit ponere vacuum in rerum natura.
Utrum possibile est ponere in vacuo aliquam translationem.
Utrum rarum ac densum sint formae substantiales vel accidentales.
An ista reperiatur unice in mixtis et miscibilibus.
An rarefactio et condensatio sint motus vel mutationes.
Utrum tempus sit. Utrum tempus sit apud animam vel extra.
Utrum tempus possit esse sine comparatione ad animam.
Quid sit tempus secundum genus suum.
Utrum tempus sit substantia vel accidens.
Utrum tempus sit numerus motus.
Utrum scilicet tempus sit numerus numerans vel numeratus.
Quid sit instans.
Quid sit subjectum praecisum instantis.
Quomodo instans faciat tempus.
Utrum sit unum instans, vel plura.
De comparatione aeternitatis ad tempus, utrum sint diversae mensurae.
Utrum aeternum et tempus sint idem.
De unitate temporis.
Quomodo numerus est unus.
Utrum motus sit in tempore.
Utrum motus sit in praedicamento quantitatis.
Utrum sit in praedicamento relationis.
Utrum sit in praedicamento qualitatis.
Utrum motus sit actus.
Utrum motus sit existentia in actu vel in potentia.
Utrum motus vadat in quantitatem.
Quid est quies.
Utrum quies fit actus.
Quid est simul esse.
Quae sint tangentia.
Quid est actus.
Utrum quies naturalis opponatur motui.
De diffinitione materiae quae est: materia est ex quo aliquid sit.
De diffinitione formae quae est: forma est quae aliquid erat esse.
De diffinitione efficientis quae est: efficiens est unum principium primum motus vel mutationis.
De descriptione finis quae est: finis est causa omnis.
Utrum casus et fortuna sint.
Utrum casus et fortuna sint entia.
Utrum casus et fortuna sint causae per se vel per accidens.
Utrum ea quae fiunt a natura sunt de necessitate et tempore.
Utrum fortuna sit causa infinita.
Utrum ars imitatur naturam.
De hoc quod dicit, quod ars multa potest facere quae natura non potest.
Utrum aranea faciat telas, formicae colligant grana, aves faciant nidos a natura vel ab intellectu et arte.
Utrum peccata et monstra in natura possint pervenire.
Utrum in elementis sint monstra et peccata.
Utrum haec sint in plantis.
Utrum in corporibus materialibus eveniant peccata et monstra.
Utrum haec in putrefactis eveniant.
Utrum haec eveniant in animalibus per propagationem generationis.
Utrum haec ex parte materiae accidant. Utrum haec a parte efficientis.
Utrum haec a parte formae.
Utrum haec a parte continentis nihil recipientis possunt contingere.
Utrum haec ex commixtione seminum proveniant.
“Les questions relatives au troisième livre sont bien moins nombreuses. Elles roulent sur le mouvement et l’infini. Nous en transcrivons seulement quelques-unes:
Hic incipiunt quaestiones supra tercium librum.
Hic de diffinitione motus quae est: motus est actus entis in potentia, etc.
Utrum de infinito possit esse scientia.
Cujius considerationis sit ipsum infinitum.
Utrum infinitum sit rerum principium.
Utrum infinitum sit ut materia, sicut dicit in littera.
“Les questions sur le quatrième livre, Quaestiones quarti libri, se rapportent à l’espace, au vide et au temps.
De loco.
Quaeritur hic de loco utrum locus sit.
Utrum omnia sint in loco.
Utrum corpora naturalia sint in loco.
Utrum illa naturalis potentia per quam gravia deorsum feruntur et levia sursum, debeat ipsi loco attribui.
Utrum locus habeat trinam dimensionem.
Utrum dimensio loci sit eadem cum dimensione corporis.
Utrum punctus sit locus.
Utrum punctus sit in loco.
Utrum locus sit materia.
Utrum locus sit forma.
Utrum locus sit aliquid rei.
Utrum locus sit spatium a corporibus separatum, medium inter extrema continentis et contenti.
Utrum locus fuit ante constitutionem mundi.
De vacuo.
Utrum vacuum sit.
Utrum vas plenum aere potest recipere tantum de aqua tantum acciperet, si nihil esset.
Utrum in vacuo sit possibile motum fieri.
Utrum in vacuo possit esse quies alicujus mobilis.
De tempore.
Utrum tempus sit.
Utrum partes temporis esse secundum successionem quamdam sufficiat ad sui existentiam.
Utrum aliqua pars temporis sit ens actu, scilicet praesens.
Utrum tempus sit substantia vel accidens.
Dato quod sit accidens, cujus accidens sit; scilicet utrum sit quantitas vel qualitas.
Dato quod sit quantitas, utrum sit continua vel discreta.
Utrum motus habeat essentiam.
Utrum tempus sit motus.
Utrum tempus possit esse sine motu.
Quare tempus magis diffinitur per motum quam per quietem.
“Ici s’arrète la table des questions sur la Physique d’Aristote; elle ne dépasse pas le quatrième livre; et quand on examine la glose elle-même, on trouve qu’elle ne s’étend pas au delà [Cousin (1865), 409-414].

fols. 6-29: “Elle [sc. la glose à la Physique] commence au feuillet 6, et se termine au feuillet 29. Cette glose ressemble assez, au moins pour la forme, à celle de l’ami et du maître de Roger Bacon, Robert Grosse-tête, évêque de Lincoln, sur ce même ouvrage d’Aristote.[Catalogue Amiens]
fol. 6: “Questiones primi Phisicorum Rogeri Bachun. Quoniam quidem intelligere, etc. Hic primo queritur utrum de corpore mobili…”.[Catalogue Amiens]
fol. 8v: “Questiones supra secundum Phisicorum. Eorum que sunt, alia quidem sunt natura, etc. Queritur hic primo utrum alia sint natura vel a natura… “.[Catalogue Amiens]
fol. 16: “Hic incipiunt questiones supra tercium librum. Quoniam autem natura quidem est motus et mutationis et status, etc. Queritur hic de diffinitione motus… “.[Catalogue Amiens]
fol. 19v: “Supra locum Phisicorum. De loco. Similiter autem neccesse et de loco disserere. Queritur hic de loco ; prima questio est utrum locus sit… “.[Catalogue Amiens]
fol. 24v: “Quintus Phisicorum. Circa naturam temporis processionis. Questio prima referanda occurrit que est utrum tempus sit… “.[Catalogue Amiens]

 

continet

inc. Quoniam quidem intelligere – Hic primo quaeritur: Utrum de corpore mobili quod hic est subiectum possit esse scientia? Et videtur quod non. Omnis scientia est de impermutabilibus et necessariis… (q.2) Secundo quaeritur: Utrum sit separata ab aliis scientiis specialibus? (q. ultima) Secto quaeritur: Utrum a pluribus temporibus possit causari unum ‘quando’? [Lohr (2010), 143b]

expl. ita patet quod in huiusmodi locutionibus ‘quando’ ex unius temporis adiacentia relinquitur. [Lohr (2010), 143b]

(actualizado el 3.12.2016)